Manuel Terapi Nedir?

Tanım, Teknikler ve Endikasyonlar

5 min read

Manuel terapi, etkinliği güncel bilimsel çalışmalarla kanıtlanmış, el ile çeşitli manipülatif uygulamaları içeren bir fizik tedavi yöntemidir. Vücudumuzda oluşan ağrı, hareket kısıtlılığı, kas sertliği ve belirli fonksiyon kayıpları için son zamanlarda en çok tercih edilen yöntemlerdendir.

Bu yöntemi klasik fizik tedavi yöntemlerinden ayıran en belirgin özellik el ile yapılan ve özel teknikler uygulanan bir tedavi şekli olmasıdır. Manuel Terapinin en büyük artılarından biri ilaç tedavisi gerektirmez ve iyi eğitim almış bir uzman tarafından yapılması halinde yan etkisi yoktur.

Manuel Terapi Nedir?

Manuel terapi, oldukça spesifik tedavi yaklaşımları kullanarak, klinik karar vermeye dayalı, el ile uygulanan, uzmanlık gerektiren, el hislerinin çok önemli olduğu bir fizik tedavi yöntemidir.

Manuel terapi fizyoterapist veya bu alanda eğitim almış olan fizik tedavi hekimleri tarafından uygulanır. Uygulamaya esnasında yapılacak olan manuel terapi tekniğine göre uygun pozisyona getirilir. Öncesinde güvenlik testleri uygulanarak, hasta için güvenli olduğu taktirde uygulamalar yapılır.

Manuel terapi el ile vücudun belirli bölgelerine bası uygulanır. Vücudun işlevselliğini geri kazanmak için eklemlerde, kaslarda, bağ dokuda; yük alma, yük artırma, kaydırma, manipüle etme, hareket ettirme, basınç oluşturma gibi spesifik uygulamalar; danışanın şikayetleri ve muayene bulgularıyla oluşturulan tedavi planına göre farklı şiddetlerde, sürelerde ve şekillerde uygulanır.

Manuel terapi tekniklerinde amaç, kas iskelet ve sinir sistemindeki ağrı/disfonksiyon nedenlerini tespit etmek ve bu nedenleri ortadan kaldırmaktır.

Manuel Terapi Ne İşe Yarar?

Manuel terapinin iki farklı etki mekanizması vardır, bunlar mekanik ve nörofizyolojik etkilerdir. Mekanik etki, eklem sıvısının arttırılması, eklem içinden veya dışından kaynaklı oluşan gerginliğin azaltılması sonucu daha rahat hareket etmesini sağlar. Dokulardan yük almak ya da dokulara yük vermek için, kayma hareketini artırmak için, eklem sıvısını artırmak ya da eklemde var olan fazla sıvıyı(ödem) azaltmak mekanik etkiler arasında yer alır.

Nörofizyolojik etki, eklemden ve çevre dokulardan beyne giden uyarılar sonucu, beynin o eklem üzerinde hareketi sağlayan kaslarda oluşturduğu koruyucu reaksiyonları/spazmı azaltmasını sağlar. Aynı zamanda sinir sistemi üzerinde sistemik değişiklikler yapılabilir.

Manuel terapi kas, sinir ve kan damarları gibi yumuşak dokuları veya tendonlar, bağlar, deri ve yağ gibi bağ dokuları hedef alarak fiziksel ve nörolojik ağrı durumlarının giderilmesine yardım eder, kan dolaşımının yeniden sağlıklı ve düzenli bir şekilde çalışmasını sağlar.

Manuel Terapi Teknikleri Nasıl Uygulanır?

Manuel terapiye başlanmadan önce danışanın şikayetlerini dinler, kas, iskelet ve sinir sistemini detaylı bir şekilde değerlendirir, güvenlik testleri yapılır. Yapılan değerlendirme sonucu hangi bölgelere ne şekilde uygulama yapıalcağı belirlenir.

Manuel terapinin kendi içersinde oldukça farklı teknikler, yaklaşımlar ve eğitimler mevcuttur. Tıp camiasında kabul görmüş teknikler esasında biyomekani denilen bilimi referans almıştır. Biyomekani, eklem hareketinin nasıl olduğunu ve nasıl etkilendiğini inceler. Bu yüzden iyi bir manuel terapistin iyi bir biyomekani bilgisine sahip olması gerekmektedir.

Manuel terapi teknikleri aşağıdaki kategorilere ayrılmaktadır;

Yumuşak Doku Mobilizasyonu

Kas, tendon ve sinirlere yumuşak doku mobilizasyonlarının uygulanmasıdır. Temel amaç kasların gerginliğini azaltmak ve dolaşımı iyileştirmektir. Yumuşak doku mobilizasyonu, sıklıkla farklı nedenlerden dolayı ortaya çıkan miyofasyal adezyonları tedavi etmek için kullanılır. Böylece doku sıvıları harekete geçirilir ve kas gerginliği azaltılır. Bu kaslara uygulanan ritmik germe ve şiddeti duruma özel ayarlanmış basınç kasları ve yumuşak dokuları gevşetmede etkili olmaktadır.

Eklem Mobilizasyonu ve Manipülasyonu

Eklem mobilizasyonu ile tutulmuş eklemlerin hareketliliğinin geri kazandırılması ve hareket hızının artırılması hedeflenir. Mobilizasyon ve Manipulasyon teknikleri ile ağrıyı azaltmak, eklem hareketini artırmak ve hareketi engelleyen dokuların iyileştirilmesi hedeflenir.

Manuel Terapi Endikasyonları(Kullanıldığı Alanlar)

Detaylı değerlendirme sonucunda oluşturulan manuel terapi programları ile aşağıdaki problemlerin giderilmesi sağlanılmaktadır;

· Boyun Rahatsızlıkları (Boyun Fıtığı, Eklem Blokajları)

· Omuz Problemleri (Donuk Omuz, Kas Yırtılması, Omuz Sıkışma Sendromu)

· Kas gerginliği ve spazmları

· Bel Rahatsızlıkları (Bel Fıtığı, Eklem Blokajları, Kanal Daralması, Bel Kayması)

· Diz Rahatsızlıkları (Menisküs Yırtığı, Ön / Yan / Çapraz Bağ Yırtığı, Diz Protezi Sonrası Rehabilitasyon)

· Skolyoz, Kifoz (Kamburluk)

· Kalça Problemleri (Kalça Sıkışma Sendromu, Piriformis Sendromu, Kalça Protez Sonrası Rehabilitasyon)

· Dirsek Problemleri (Tenisçi Dirseği, Golfçü Dirseği)

· Sinir Sıkışmaları

· Karpal Tünel Sendromu

· Eklem Problemleri

Manuel Terapi uygulamaları sonrasında mutlaka terapötik egzersiz yapılması gerekir. Egzersiz ile birlikte uygulandığı zaman manuel terapinin artmakta ve kalıcı hale gelmektedir. Yapılması gereken egzersiz ile uygulanan tekniklerin birbiri ile uyumlu olmalıdır yani eklem hareketini arttıran bir teknik sonrasında mobilite egzersizleri yapılması gerekir.

Manuel terapi, fizik tedavi alanında bir uzmanlık alanıdır. Geleneksel fizik tedavi yöntemleri, hastalık sürecinin semptomlarını yönetmeye ve tedavi etmeye daha fazla odaklanırken Manuel terapi; hastalık sürecinin nedenini belirlemek için daha çok biyomekanik, doku boyutunda kas iskelet ve sinir sistemlerini incelemeye odaklanır. Manuel terapi, semptomlarla birlikte probleme neden olan kök sorunların tedavisine yönelik, başarılı sonucu yüksek bir terapi yaklaşımıdır.