Menisküs Yırtıkları ve Ameliyatsız Tedavisi

Günlük aktiviteler sırasında kas-iskelet sistemini oluşturan dokularda çeşitli düzeylerde zedelenme ve rahatsızlıklar meydana gelebilir. Özellikle bazı spor aktiviteleri sonucu çeşitli eklem ve dokularda zamanla hasar görülebilir. Bu hasarlar arasında toplumda en sık görülen rahatsızlıkların başında menisküs zedelenmeleri ve menisküs yırtığı gelir.

Menisküs Nedir?

Menisküsler diz eklemini oluşturan kemiklerin arasında yer alan esnek yapılardır. Diz stabilitesine katkı sağlayan, darbe ve şokları emme fonksiyonuna sahip esnek bir yapıda bir doku olup kemiklerin, kıkırdakların aşınmasını ve sürtünerek yıpranmasını önler.

Menisküs Yaralanması Nasıl Oluşur?

Menisküs yırtığının oluşması için diz genellikle şiddetli biçimde bükülmelidir. Özellikle dize dışarıdan gelen fiziksel travmalar veya dizin çeşitli hareketlerinin uzun süre boyunca tekrarlanmasına bağlı olarak menisküsler anormal şekilde bükülüp gerilerek farklı düzeylerde yaralanabilir. Tekrarlayan yaralanmalara bağlı olarak menisküs dokuları zayıflayarak yırtılabilir. Bu durumda, diz ağrısı başta olmak üzere çeşitli klinik belirtiler ortaya çıkar.

Menisküs yırtığı belirtileri nelerdir?

Menisküs yırtığı belirtilerine bakıldığında genel olarak dizde ağrı meydana gelir. Diz ağrıları sürekli olabildiği gibi belirli hareketlere bağlı olarak da ortaya çıkabilmektedir. Ayrıca menisküs yırtıklarının bir sonucu olarak dizde takılma, boşalma, atlama hissi veya diz ekleminin kilitlenmesi belirtiler arasında gözlemlenmektedir.

Menisküs yırtıkları ilk aşamada şiddetli ağrı ile ortaya çıkmayabilir fakat tedavi edilmezse ağrılar özellikle geceleri artarak eklem kıkırdağında ve çevresinde inflamasyona yol açabilir ve bunun bir sonucu olarak ödem ve hareket kısıtlılığı meydana gelebilir.

Menisküs yırtığı görülen kişilerde sıklıkla karşılaşılan belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Hareketle artan, istirahatle azalan diz ağrısı

• Dizde ödem ve hassasiyet

• Diz eklemi hareketlerinin kısıtlanması

• Hareket esnasında dizden çıtlamaya benzer bir sesin gelmesi (krepitasyon)

• Hareket esnasında kilitlenme veya eklemin boşalması

• Hareketlerde güçsüzlük veya zorlanma

Menisküs Yırtığı Nasıl Teşhis Edilir?

Menisküs yırtılmalarında 3 ana belirti; dizde meydana gelen ağrı, şişlik ve eklem kilitlenmesidir. 3 temel şikayet ile muayeneye gelen hastalara öncelikle detaylı bir kontrol yapılır ve hastanın öyküsü dinlenerek MR tetkiki istenebilir.

MR tetkikinin yanı sıra doğru teşhis ve tedavi yöntemi belirlemek için ortopedik testler yapılır, bu testler Mc Murray ve Ailey testleridir. Bu testleri yaparken dizdeki ağrının provoke olup olmadığına yani ağrının artıp artmadığına bakılır, eğer testler ağrıyı artırmazsa başka sebepler düşünülebilir. Çünkü MR sonucunda menisküs yırtığı tespit edilmesine rağmen bazı durumlarda diz ağrısının sebebi yırtık olmayabilir.

Menisküs Yırtığı Tedavisi

Menisküs yırtığı tedavisinde hastanın durumuna göre ameliyatlı ve ameliyatsız tedaviler mevcuttur.

Her menisküs yırtığı ameliyat gerektirmez. Bireyin dizi kilitlenmiyorsa, ağrı ilerlemiyorsa ve semptomlar hafifliyorsa cerrahi olmayan tedavi yöntemleri yeterli olur. Ameliyat kararı cerrah ve hastanın ortak kararı ile alınır.

Menisküs yırtığı ameliyatı sonrası iyileşme süresi yapılan işleme göre değişir. Menisküs yırtığının dikilmesi durumunda yaklaşık 4-6 ay arasında bir iyileşme süresi mevcutken, menisküslerin onarılması(temizlenmesi) durumunda iyileşme süresi 4-6 haftadır. Her iki ameliyat sonrasında fizik tedavi almak şarttır. Her iki ameliyatın da sonraki sürecinde farklı fizik tedavi yollar izlenir.

Menisküs Yırtığı Ameliyatsız Tedavi

Menisküs rahatsızlıklarında ameliyatsız tedavi seçeneklerinde manuel terapi ve fizik tedavi programlarından günümüzde oldukça başarılı sonuçlar alınmaktadır. Klinik egzersizler ile birlikte desteklenen tedavi modeliteleri ameliyatsız menisküs yırtığı tedavilerinde ilk akla gelen yöntemlerdir.

Ameliyatsız menisküs tedavisinde manuel terapi uygulamaları ile ağrı ve hareket kısıtlılığı yaratan deformasyonlu bölge üzerine el ile tedaviler uygulanır, menisküs mobilizasyonu yapılarak menisküslerin sıkışma ihtimali azaltılır. Aynı zamanda kalça ve diz eklemlerine yönelik manuel terapi ile eklem mobilitesi arttırılarak hareket kontrolü için daha geniş bir alan sağlanır. Böylece dizin hareketi için daha fazla alan ve kontrol imkanı sağlanır.

Klinik Egzersiz Programı ile bacak, kalça ve gövde kasları güçlendirilerek diz eklemine binen yükün azaltılması, menisküslerin iyileşmesinin desteklenmesi ve menisküsün işlevsel formunun geri kazandırılması amaçlanır. Diz ve kalça çevresindeki kaslarda dizin aktif stabilizasyonunu arttırılır, kuvvet, dayanıklılık ve nöromusküler kontrol geliştirilir.